O. HIERONIM FOKCIŃSKI SJ: Materiały do biografii polskich emigrantów w zbiorach Papieskiego Instytutu Studiów Kościelnych w Rzymie

Referat o. Hieronima Fokcinskiego SJ pt. “Materiały do biografii polskich emigrantów w zbiorach Papieskiego Instytutu Studiów Kościelnych w Rzymie” został wygłoszony w 2016 roku na XXXVIII Sesji Stałej Konferencji Muzeów, Archiwów i Bibliotek Polskich na Zachodzie (Wielka Brytania, Londyn) a następnie udostępniony na stronie internetowej MAB. Poniżej zamieszczamy jego fragment oraz całość do pobrania w formacie PDF.

Jednoznaczne zdefiniowanie terminu „emigrant”, jak powszechnie wiadomo, sprawia stale sporo kłopotów. W języku polskim słowo to posiada aż dwadzieścia trzy synonimy. Najnowsze próby nazywania emigracji „diasporą” nie wzbudziły powszechnego uznania. W przypadku zbiorów Papieskiego Instytutu Studiów Kościelnych w Rzymie dochodzą jeszcze specyficzne trudności wynikające z ich profilu, a zwłaszcza z zakresu chronologicznego i terytorialnego. Główny zasób archiwalny stanowią bowiem mikrofilmy z archiwów watykańskich, obejmujące materiały od wczesnego średniowiecza. W czasach tych pojęcie państwa czy ojczyzny nie zdążyło się jeszcze wykształcić, a powody przemieszczania się ludności bywały odmienne od znanych współcześnie. W opracowaniach naukowych mówi się częściej o zjawisku migracji, a poszczególne osoby określa się mianem „kolonista”, „osadnik”, „przybysz”, „banita”, „zbieg” czy „misjonarz”. Również narodowość przez długi czas nie była w średniowieczu kategorią jednoznaczną. Nie każdy duchowny z Wrocławia, a nawet Krakowa czy Prus określał siebie jako Polonus.

W kwerendach prowadzonych przez Instytut w kwestii, kogo włączyć do polskiego wykazu biograficznego, przyjęto definicję Polskiego Słownika Biograficznego, Estreicherowską, czyli formułę bardzo szeroką. Odpowiada to zresztą najczęściej chyba stosowanemu pojęciu: emigrant — osoba emigrująca, czyli opuszczająca swój kraj, miejscowość dotychczasowego pobytu na stałe, czy też sezonowo, lub na pewne okresy, przeważnie w celu zapewnienia sobie lepszych warunków życia. Oczywiście, powody i intencje mogą być jeszcze innego rodzaju…

POBIERZ ARTYKUŁ W FORMACIE PDF>>>

UWAGA! Niniejszy artykuł nie został uwzględniony w Bibliografii prac o. Hieronima Fokcinskiego SJ.

CZYTAJ RÓWNIEŻ:

O. HIERONIM FOKCINSKI SJ: Papieski Instytut Studiów Kościelnych w Rzymie>>>

(arb)