LIJA SKALSKA-MIECIK: Twórczość Aleksandra Stankiewicza

Artykuł Liji Skalskiej-Miecik pt. “Twórczość Aleksandra Stankiewicza” ukazał się w 1981 roku w Roczniku Muzeum Narodowego w Warszawie (t. XXV s. 205-238). Jest najobszerniejszym opracowaniem życia i twórczości malarza, jakie udało nam się znaleźć. Poniżej zamieszczamy początkowy fragment artykułu bez przypisów, cały tekst do pobrania w formacie pdf oraz kilka zdjęć, w tym zdjęcie grobu artysty na cmentarzu Campo Verano w Rzymie. Wszystkie tomy Rocznika MNW zostały zdygitalizowane i są dostępne na stronie Biblioteki Uniwersytetu w Heidelbergu.

TWÓRCZOŚĆ ALEKSANDRA STANKIEWICZA (fragm. bez przypisów)

Lija Skalska-Miecik

Aleksander Stankiewicz (1824—1892) nie należy do artystów zupełnie zapomnianych. Choć większość życia spędził poza granicami kraju, utrzymując — z różnych przyczyn — niezbyt ścisły kontakt z ojczyzną, gdzie rzadko wystawiał i dokąd nigdy już nie powrócił, dzieł jego nie pomijały najistotniejsze retrospektywne przeglądy sztuki polskiej, które odbyły się po śmierci artysty. W katalogach tych wystaw oraz w podstawowych źródłach biograficznych można znaleźć też informacje dotyczące życia i twórczości artysty, zazwyczaj skąpe, często sprzeczne i błędne. Jedyną próbę charakterystyki jego twórczości malarskiej stanowi komentarz J. Mycielskiego, oparty na zbyt fragmentarycznej znajomości zarówno dzieł, jak i życiorysu Stankiewicza a przez to niezbyt obiektywny i wręcz krzywdzący malarza. Nie będąc więc artystą zapomnianym, pozostaje Stankiewicz twórcą raczej nieznanym. Do podjęcia próby nakreślenia jego sylwetki twórczej zachęciło autorkę niniejszego artykułu odnalezienie przez nią w Kijowie bardzo interesującego portretu zbiorowego pędzla Stankiewicza (il. 4, 5, 6) a następnie po przebadaniu zbiorów radzieckich rozszerzenie listy jego dzieł. Bardzo cenną pomocą stał się ponadto materiał dokumentacyjny, przechowywany w Centralnym Państwowym Archiwum Historycznym w Leningradzie oraz wiadomości rozsiane w dziewiętnastowiecznej prasie. (…)

Portret nieznanej rodziny pędzla A. Stankiewicza, który zachęcił L. Skalską-Miecik do napisania niniejszego artykułu (Źródło: WIKIPEDIA)

CZYTAJ CAŁY ARTYKUŁ W PDF>>>

Stanisław Rostworowski: portret A. Stankiewicza (Rzym 1886) w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie (WIKIPEDIA)

Henryk Siemiradzki: portret A. Stankiewicza (Rzym 1892) w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie (WIKIPEDIA)

Aleksander Stankiewicz zmarł w Rzymie 12 czerwca 1892 r. Został pochowany na cmentarzu Campo Verano. W 1895 r. w tym samych grobie spoczął inny polski artysta malarz – Henryk Cieszkowski. Obaj, jak informuje już prawie nieczytelny napis na grobie, pochodzili z Warszawy (Pincetto Nuovo, kw. 12).