Di Rok temu, 20 września 2021 roku zmarł nagle w Warszawie ks. prał. Marian Rola (ur. 1941) – kapłan archidiecezji warszawskiej, który przez piętnaście lat związany był z Rzymem.
Podczas pobytu w Wiecznym Mieście ks. M. Rola pełnił kilka ważnych funkcji, m.in. rektora Papieskiego Kolegium Polskiego w Rzymie (1986-2001) oraz radcy kanonicznego Ambasady RP przy Stolicy Apostolskiej (od 1991 r. do zlikwidowania tego stanowiska). Był świadkiem, organizatorem i uczestnikiem wielu ważnych wydarzeń, utrzymywał rozległe kontakty (również międzynarodowe), brał czynny udział w życiu Polonii włoskiej. Niewątpliwie jest postacią bardzo ciekawą, zasługującą na obszerniejsze przedstawienie.
Z okazji pierwszej rocznicy śmierci ks. prał. Mariana Roli, prezentuję fragment artykułu „Opiekun Papieskiego Kolegium Polskiego w Rzymie”, opublikowanego w Księdze Pamiątkowej dedykowanej Józefowi kardynałowi Glempowi Prymasowi Polski w 80. rocznicę urodzin (warto zapoznać się z całym artykułem). Oprócz historii oraz zasad funkcjonowania i finansowania Kolegium (od 2018 r. w reorganizacji), ks. Marian Rola przedstawia w nim pokrótce lata swojego rektorowania, które były „nieoczekiwanym i bogatym w głębokie przeżycia okresem” w Jego życiu. Pod fragmentem artykułu zamieszczam również krótki biogram ks. M. Roli oraz kilka wycinków prasowych i zdjęć.
Agata Rola-Bruni
W WIERNOŚCI BOGU I KOŚCIOŁOWI. KSIĘGA PAMIĄTKOWA DEDYKOWANA JÓZEFOWI KARDYNAŁOWI GLEMPOWI PRYMASOWI POLSKI W 80. ROCZNICĘ URODZIN
(red. ks. Mirosław Kreczmański, ks. Henryk Małecki, Wyd. Archidiecezji Warszawskiej 2009, s. 65-69)
„Opiekum Papieskiego Kolegium Polskiego w Rzymie”
Ksiądz Marian Rola
Przed omówieniem więzów łączących Prymasa Polski kard. Józefa Glempa z Papieskim Kolegium Polskim, którego byłem rektorem w latach 1986-2001, należy poczynić kilka uwag na temat samego kolegium. (…)
Kongregacja Nauczania Katolickiego konsultowała z Prymasem Tysiąclecia, jako reprezentantem Episkopatu Polski, nominację rektorów i akceptowała zwierzchnictwo Prymasa nad kolegium. Potem tę funkcję przejął następny przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski Prymas Józef Glemp. To właśnie On przedstawił w kongregacji mnie jako kandydata na rektora, dzięki czemu rozpoczęła się moja 15-letnia «rektorska» współpraca z kard. Glempem. Okres ten postaram się zasygnalizować w kilku punktach. (…)
Kiedy wykładałem prawo kanoniczne w Warszawskim Metropolitalnym Seminarium Duchownym i w Akademii Teologii Katolickiej, Ksiądz Kardynał udzielił mi rocznego urlopu i przydzielił stypendium w celu zbierania materiałów do habilitacji (niedoszłej!) w uczelniach i archiwach watykańskich. Zanim jednak zabrałem się do tego dzieła, zaistniał wakat na stanowisku rektora kolegium. Ksiądz Kardynał wysunął moją kandydaturę i w ten sposób otworzył nowy, nieoczekiwany i bogaty w głębokie przeżycia okres w moim życiu. Po nawiązaniu stosunków dyplomatycznych między Polską a Stolicą Apostolską, Ksiądz Prymas polecił mnie Ministrowi Spraw Zagranicznych jako kandydata na radcę kanonicznego w Ambasadzie RP przy Watykanie, a później także przy Zakonie Kawalerów Maltańskich, którą to funkcję pełniłem przez dziewięć lat. Miałem wtedy okazję uczestniczyć w wielu ważnych wydarzeniach, m.in. związanych z podpisaniem konkordatu. Kolegium dzięki temu miało też zaszczyt gościć wielu naszych polityków, m.in. dwukrotnie prezydenta Lecha Wałęsę i raz jego następcę. Ksiądz Kardynał wyraził też zgodę i udzielił mi swego poparcia, do zaliczenia odpowiedniago studium i zdobycia tytułu adwokata Roty Rzymskiej, a potem do wykonywania urzędów referendarza Najwyższego Trybunału Sygnatury Apostolskiej, komisarza i obrońcy węzła małżeńskiego w Kongregacji Kultu Bożego i Sakramentów, obrońcy węzła małżeńskiego w Trybunale Kościelnym dla Państwa Watykańskiego oraz postulatora w sprawach beatyfikacyjnych sług Bożych ks. Ignacego Kłopotowskiego, m. Kolumby Bieleckiej i kard. Stefana Wyszyńskiego.
Jestem też winien wielką wdzięczność Jubilatowi za wiele wzruszających i podniosłych chwil, które przeżyłem u Jego boku jako osoba towarzysząca. Nie sposób wyliczyć ich wszystkich. Wspomnę tylko niektóre: celebry na Polskim Cmentarzu wojennym na Monte Cassino, wizyta u Wielkiego Mistrza Zakonu Kawalerów Maltańskich, intronizacja obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej w Mediolanie, nabożeństwa w polskim kościele św. Stanisława przy via delle Botteghe Oscure i miłe wizyty u abp. Szczepana Wesołego, plaża w Palidoro, czy odwiedziny u zaprzyjaźnionej z Księdzem Prymasem włoskiej rodziny nad jeziorem Garda i powrót do sióstr loretanek w Pessaro. Powrót „szaleńczy”, bo w eskorcie policji, która swą brawurową jazdą zmuszała siedzącą za kierownicą naszego samochodu siostrę loretankę do rozwijania na autostradzie prędkości nawet ponad 180 km/godz.
Ktoś może powiedzieć, że te słowa, które kreślę do Księgi Pamiątkowej z okazji 80-lecia urodzin Księdza Prymasa, więcej zawierają informacji o mnie, niż o Jubilacie. Nie potrafię jednak inaczej wyrazić swojej głębokiej wdzięczności za doznawaną przez tyle lat życzliwość i zaufanie w opisanych wyżej sytuacjach, a także nieopisanych. Dobroć Księdza Prymasa nie skończyła się bynajmniej z chwilą mego powrotu z Rzymu, gdyż w Warszawie Ksiądz Prymas powierzył mi urząd wiceoficjała w Trybunale Metropolitalnym i w roku 2006 wyjednał mi godność prałata honorowego Jego Świątobliwości. (…)
BIOGRAM
Ksiądz Marian Rola urodził się 8 grudnia 1941 r. w Warszawie, mieszkał na Sadybie. Od najmłodszych lat brał czynny udział w życiu swojej parafii. Był ministrantem, chętnie pomagał ks. proboszczowi Tadeuszowi Romaniukowi w różnych zajęciach – to jemu jako pierwszemu, w wieku 9 lat wyznał, że pragnie być księdzem. Do końca życia czuł się parafianinem sadybskiej parafii pw. św. Tadeusza Apostoła. Śledził jej rozwój i chętnie odwiedzał.
Ks. M. Rola ukończył Liceum Ogólnokształcące p.w. św. Augustyna w Warszawie, do końca życia uczestniczył w zjazdach absolwentów Szkoły. W okresie licealnym, w latach 1956-1959 był członkiem Związku Harcerstwa Polskiego.
W 1959 roku wstąpił do Metropolitalnego Seminarium Duchownego w Warszawie, święcenia kapłańskie przyjął w archikatedrze warszawskiej dnia 27 maja 1965 roku z rąk kard. Stefana Wyszyńskiego. Pomimo upływu lat, utrzymywał kontakty z kolegami kursowymi.
Posługiwał jako wikariusz w parafiach: Wiązowna (1965-1966), Domaniewice (1966-1969), Nowy Dwór Mazowiecki (1969-1972).
W roku 1972 rozpoczął studia na Wydziale Prawa Kanonicznego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego (magister prawa kanonicznego 1975, doktor 1978). Należał do Zrzeszenia Studentów Polskich (Rady Uczelnianej KUL – 1972-1975). W późniejszym okresie również do Towarzystwa Przyjaciół KUL.
W latach 1974-1980 pełnił funkcję prefekta studiów w Metropolitalnym Seminarium Duchownym w Warszawie, w latach 1979-1986 był sędzią Sądu Metropolitalnego Warszawskiego, od 1980 do 1986 adiunktem Wydziału Prawa Kanonicznego w Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie (obecnie Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego), wykładał też prawo kanoniczne w Warszawskim Metropolitalnym Seminarium Duchownym, od 1986 – w Rzymie.
W 1986 roku, w wieku 45 lat został rektorem Papieskiego Kolegium Polskiego w Rzymie, placówki bliskiej sercu Jana Pawła II (więcej na ten temat→). Funkcję tę pełnił przez 15 lat. W tym czasie redagował Collegium Polonorum – periodyk wydawany przez Kolegium, przez kilka lat był redaktorem naczelnym pisma. Publikował również w periodykach prawniczych (Warszawskie Studia Teologiczne, Prawo Kanoniczne, Kościół i Prawo) oraz innych np. w Kronice Rzymskiej.
Od 1991 roku był radcą kanonicznym w Ambasadzie przy Stolicy Apostolskiej i Zakonie Kawalerów Maltańskich. Współpracował również z Fundacją Jana Pawła II – przez kilka lat był członkiem Komisji Rewizyjnej Fundacji. Od 1990 roku był Kapelanem Jego Świątobliwości, Prałatem Honorowym od 2006 r.
W 1989 r. ukończył 3-letnie Studium Rotalne w Rzymie, uzyskując tytuł adwokata Trybunału Apostolskiego Roty Rzymskiej. Wszystkie funkcje, które pełnił w instytucjach watykańskich oraz posiadane tytuły wymienione są w Annuario Pontificio (roczniku papieskim). Oprócz rektora Papieskiego Kolegium Polskiego oraz radcy kanonicznego Ambasady RP, są to: promotor sprawiedliwości w Trybunale Kościelnym dla Państwa Watykańskiego, referendarz Najwyższego Trybunału Sygnatury Apostolskiej, obrońca węzła małżeńskiego w Komisji Specjalnej dla Spraw Dyspens od Małżeństwa Ważnego Niedopełnionego przy Kongregacji Kultu Bożego i Sakramentów, komisarz w Komisji Specjalnej dla Spraw o Nieważność Święceń przy Kongregacji Kultu Bożego i Sakramentów.
Ks. Marian Rola był postulatorem w procesach beatyfikacyjnych sług Bożych ks. Ignacego Kłopotowskiego i m. Kolumby Białeckiej, jak również kard. Stefana Wyszyńskiego w początkowym okresie procesu (2001-2003).
Aktywnie uczestniczył w życiu Polonii, brał udział w uroczystościach oficjalnych i prywatnych (np. 100. urodzinach prof. Karoliny Lanckorońskiej), głosił kazania i rekolekcje, w miarę możliwości wszystkim bardzo chętnie pomagał, służąc radą, doświadczeniem i na wiele innych sposobów.
Po powrocie do Polski w 2001 r. został wiceoficjałem Sądu Metropolitalnego Warszawskiego. W 2012 roku uzyskał tytuł Kanonika Honorowego Kapituły Metropolitalnej Warszawskiej.
Zmarł nagle w poniedziałek 20 września 2021 r. w Warszawie w swoim mieszkaniu przy ul. Nowogrodzkiej (w budynku ROMA). Uroczystości pogrzebowe pod przewodnictwem kard. Kazimierza Nycza odbyły się w pobliskim kościele pw. św. Barbary w dniu 24 września. Wsród licznego duchowieństwa był również ksiądz biskup Wiesław Lechowicz (od 2022 r. biskup polowy Wojska Polskiego) – wówczas delegat KEP ds. Duszpasterstwa Emigracji Polskiej oraz ks. prał. Jan Główczyk – niegdyś vice-rektor Kolegium.
W dniu pogrzebu, o godz. 7.15 rano, z inicjatywy Ambasadora RP przy Stolicy Apostolskiej p. Janusza Kotańskiego, w kościele polskim pw. św. Stanisława B.M. w Rzymie została odprawiona Msza św. w intencji Zmarłego. ZOBACZ KOMUNIKAT→
Ks. Marian Rola spoczął w grobach kapłańskich na Cmentarzu Bródnowskim w Warszawie. R.I.P.
Biogram przygotowany na podstawie:
M. Kreczmański, H. Małecki (red.): „W wierności Bogu i Kościołowi. Księga Pamiątkowa dedykowana Józefowi kardynałowi Glempowi Prymasowi Polski w 80. rocznicę urodzin”
Grzegorz Polak: „Kto jest kim w Kościele katolickim?” (stan na dzień 1 stycznia 1996)
Maciej Wrzeszcz (red.): „W służbie Bogu i ludziom. 50 lat parafii p.w. św. Tadeusza Apostoła na Sadybie” (wydane nakładem Parafii w 2000 r.)
Artykuły w: Kronika Rzymska (Rzym, 90/1992 i inne numery), Przewodnik Katolicki (46/1998 z dn. 15.11.1998), Głos Katolicki. Tygodnik polski za granicą (Francja, 20/1999 z dn. 30.05.1999), Duszpasterz Polski Zagranicą (3/1989 i inne numery), Słowo Powszechne (korespondencje Antoniego Kaplińskiego z Rzymu) oraz L’Osservatore Romano (wyd. polskie).
Commenti